20/04/2025 Chúng ta đang sống trong những ngày cả nước hân hoan đón mừng Đại lễ kỷ niệm 50 năm ngày cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước giành thắng lợi – ngày giải phóng hoàn toàn Miền Nam – ngày non sông nối liền một dải – cùng nhìn lại một chặng đường lịch sử đầy gian khổ nhưng vô cùng hào hùng mà cả dân tộc đã đi qua. Nửa thế kỷ đã trôi qua, nhưng âm vang của chiến thắng chiến lược ấy vẫn còn ngân mãi trong tim hàng triệu người con đất Việt – những người chưa từng khuất phục trước bom đạn, đã làm nên một bản hùng ca chói lọi trong lịch sử nhân loại.
Trong niềm tự hào thiêng liêng ấy, bên cạnh những chiến công vang dội, những trận đánh lẫy lừng, chúng ta không thể không nhắc đến một yếu tố mang tính “xương sống” trong toàn bộ tiến trình của cuộc kháng chiến – đó chính là bản đồ chiến lược. Những tấm bản đồ không chỉ đơn thuần là công cụ hỗ trợ tác chiến, mà còn là “đôi mắt” của Bộ chỉ huy, là cơ sở để đưa ra quyết sách chính xác, vũ khí thầm lặng góp phần không nhỏ vào thắng lợi cuối cùng. Và ngày hôm nay, bước vào kỷ nguyên công nghệ số, bản đồ tiếp tục giữ vai trò trọng yếu trong công cuộc bảo vệ chủ quyền toàn ven lãnh thổ của quốc gia.
Bản đồ chiến lược trong kháng chiến chống Mỹ – công cụ không thể thiếu của Quân đội Nhân dân Việt Nam
Trong suốt cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, bản đồ chiến lược đã đóng một vai trò tối quan trọng, không chỉ là phương tiện định hướng địa hình mà còn là công cụ để lên kế hoạch tác chiến, phối hợp lực lượng và đảm bảo an toàn cho các tuyến hành quân. Khi địa bàn chiến trường trải dài từ miền Bắc đến tận miền Nam, qua rừng núi Trường Sơn hiểm trở, đồng bằng sông Cửu Long chằng chịt sông ngòi, việc nắm chắc địa bàn là điều kiện sống còn để chiến thắng.
Bản đồ được sử dụng trong kháng chiến không đơn thuần chỉ là sản phẩm in ấn, mà là kết quả của quá trình trinh sát, thu thập thông tin từ cơ sở, kết hợp với kinh nghiệm thực địa của các chiến sĩ. Những tấm bản đồ tay, bản đồ in từ hậu phương được bảo mật nghiêm ngặt, chuyển tới từng đơn vị nhỏ để chỉ huy nắm tình hình. Nhờ đó, các chiến dịch lớn như Chiến dịch Hồ Chí Minh, Chiến dịch Đường 9 – Nam Lào, Chiến dịch Mậu Thân 1968 hay Chiến dịch Tây Nguyên và đặc biệt là cuộc Tổng tiến công và nổi dậy mùa Xuân năm 1975 lịch sử…đều đạt hiệu quả, thể hiện sự phối hợp chính xác, tốc độ thần tốc và khả năng bao vây, chia cắt cực kỳ linh hoạt.
Không thể không nhắc đến vai trò của tuyến đường mòn Hồ Chí Minh – một kỳ tích quân sự, hậu cần trong thế kỷ XX. Để thiết lập, duy trì và bảo vệ con đường huyết mạch này, bản đồ địa hình chi tiết khu vực Trường Sơn đóng vai trò nền tảng. Trong rừng sâu, núi thẳm, những tấm bản đồ vẽ tay, cập nhật từng tọa độ, từng điểm dừng chân, kho hàng, trạm giao liên đã giúp hàng triệu lượt bộ đội, phương tiện, đạn dược băng qua lửa đạn kẻ thù để tiếp tế cho chiến trường miền Nam. Không có bản đồ chiến lược, sẽ không có tuyến đường mòn huyền thoại ấy, và càng không thể có một cuộc Tổng tiến công và nổi dậy mùa Xuân năm 1975 oanh liệt, làm nên lịch sử.
Bản đồ chiến lược và nghệ thuật quân sự
Trong chiến tranh, không có bản đồ nghĩa là không có mắt. Mỗi chỉ huy, dù cấp chiến thuật hay chiến lược, đều cần tấm bản đồ để định vị được địch – ta, chọn hướng tấn công, đường rút lui hay điểm bố trí quân. Nhưng bản đồ không chỉ đơn thuần là công cụ kỹ thuật; nó còn là nơi thể hiện tư duy chiến lược của người cầm quân. Những mũi tên, ký hiệu, màu sắc… trên bản đồ là kết quả của quá trình phân tích, suy luận và cả linh cảm quân sự. Đó là nơi mà lý trí kết hợp với trực giác để hình thành kế hoạch tác chiến hiệu quả nhất.
Đặc biệt, trong bối cảnh chiến tranh du kích, bản đồ giúp lực lượng vũ trang ta tận dụng tối đa yếu tố địa hình, đánh nhanh rút gọn, tiêu hao sinh lực địch. Mỗi ngọn núi, con suối, cánh đồng… đều có thể trở thành vị trí chiến đấu nếu nắm vững địa hình. Thực tế chiến trường miền Nam cho thấy, nhờ hệ thống bản đồ chi tiết, bộ đội ta có thể xây dựng mạng lưới căn cứ địa rộng khắp như Củ Chi, U Minh, Tây Ninh… từ đó làm bàn đạp cho các đợt tiến công lớn.
Từ bản đồ giấy đến bản đồ số – ứng dụng công nghệ trong bảo vệ chủ quyền ngày nay
Trong thời đại công nghệ số, bản đồ không còn là những tấm giấy gấp gọn trong ba lô, mà đã trở thành nền tảng số hóa, tích hợp dữ liệu lớn, hỗ trợ đa ngành. Những công cụ bản đồ số hiện đại như Goong Map đang giúp Việt Nam từng bước khẳng định chủ quyền, bảo vệ lãnh thổ trong bối cảnh phức tạp hiện nay.
Một trong những ứng dụng quan trọng là trong lĩnh vực biển đảo. Với việc số hóa bản đồ hành chính, bản đồ địa lý – lãnh thổ, các nền tảng bản đồ hiện đại có thể cập nhật dữ liệu ranh giới, vị trí tàu cá, hải trình, cảnh báo khu vực nguy hiểm… hỗ trợ đắc lực cho lực lượng chấp pháp trên biển như Hải quân, Cảnh sát biển. Bản đồ số cũng giúp nâng cao hiệu quả giám sát tài nguyên, chống khai thác hải sản trái phép và bảo vệ vùng đặc quyền kinh tế theo đúng Công ước Luật Biển 1982.
Ngoài ra, trong phòng chống thiên tai, bảo vệ an ninh biên giới và phát triển hạ tầng, bản đồ số đóng vai trò trung tâm. Hệ thống bản đồ giao thông, dân cư, viễn thám giúp cơ quan quản lý đưa ra quyết định chính xác, kịp thời. Các ứng dụng bản đồ trong logistics, vận tải, cứu hộ cứu nạn… đều đang ngày càng phát triển và chứng minh giá trị thực tiễn.
Goong Map – bản đồ số “Make in Vietnam” vì chủ quyền và phát triển bền vững
Trong số các nền tảng bản đồ số hiện nay, Goong Map nổi lên như một sản phẩm công nghệ Việt, phát triển bởi đội ngũ kỹ sư trẻ, năng động, sáng tạo và đầy nhiệt huyết. Với dữ liệu được cập nhật thường xuyên, giao diện thân thiện và khả năng tích hợp API cho doanh nghiệp, Goong không chỉ phục vụ giao thông, thương mại điện tử, mà còn góp phần vào công cuộc số hóa quản lý hành chính – lãnh thổ.
Goong đã và đang cập nhật các dữ liệu bản đồ phù hợp với chủ trương sáp nhập tỉnh, điều chỉnh đơn vị hành chính theo Nghị quyết 60-NQ/TW. Việc đảm bảo tính chính xác, phản ánh đúng tình hình thực địa là điều kiện tiên quyết để bản đồ số trở thành công cụ tin cậy cho nhà nước, doanh nghiệp và người dân. Trong tương lai, Goong đặt mục tiêu phát triển hệ sinh thái bản đồ thông minh, hỗ trợ phân tích dữ liệu địa lý chuyên sâu, từ đó nâng cao năng lực phòng vệ và phát triển quốc gia.
Kết luận
Từ chiến trường khốc liệt của thế kỷ trước đến thời đại 4.0 hôm nay, bản đồ luôn đóng vai trò nền tảng cho tư duy chiến lược, quản lý lãnh thổ và phát triển quốc gia. Chiến thắng 30/04/1975 không thể không nhắc đến công lao thầm lặng của những chiến sĩ làm công tác bản đồ, góp phần vào từng bước tiến của quân giải phóng.
Ngày nay, nhiệm vụ bảo vệ toàn vẹn chủ quyền lãnh thổ, biển đảo và phát triển đất nước trong bối cảnh hội nhập toàn cầu càng đặt ra yêu cầu cao đối với các nền tảng bản đồ số. Sự ra đời và phát triển của nhứng nền tảng bản đồ số như Goong Map sẽ là biểu hiện sống động cho tinh thần “tự lực, tự cường” và sáng tạo không ngừng của người Việt – tiếp bước truyền thống cha ông, gìn giữ từng tấc đất, từng dòng biển của Tổ quốc.
