ỨNG DỤNG GIS VÀO QUẢN LÝ NGUỒN CUNG THỰC PHẨM
22/12/2023

Chúng ta vẫn thường xuyên tiếp xúc với các thông tin về việc thực phẩm không rõ nguồn gốc xuất xứ hàng ngày, hàng giờ. Ví dụ như câu chuyên các cơ quan chức năng phát hiện và thu hồi hàng tấn thực phẩm ôi thiu, không rõ nguồn gốc chuẩn bị được đem cung ứng cho thị trường, hay như câu chuyện về chuỗi cửa hàng hoa quả nhập khẩu uy tín lại bán hoa quả không rõ nguồn gốc đội lốt hoa quả nhập khẩu….

Chính vì vậy, vấn đề An toàn thực phẩm, thực phẩm bẩn, thực phẩm không rõ nguồn gốc hiện đang là mối quan tâm rất lớn của người tiêu dùng. Không chỉ riêng tại Việt Nam, đây vốn đã là vấn đề gây nhức nhối trong đời sống của nhiều quốc gia trên thế giới nhiều năm nay, và được coi là vấn đề đáng báo động.

Vậy, nhiệm vụ cấp thiết được đặt ra lúc này, chúng ta có giải pháp gì để chống lại tình trạng mất an toàn vệ thực phẩm hiện nay? làm thế nào để uqanr ly được nguồn cung thực phẩm một cách hiệu quả? Đặc biệt trong trường hợp khẩn cấp toàn cộng đồng như vậy?

Trong bài viết này, Goong sẽ giúp bạn đọc hiểu rõ về chuỗi cung ứng thực phẩm là gì? các mô hình cung ứng thực phẩm cơ bản và vai trò của GIS được ứng dụng như thế nào vào quản lý nguồn cung thực phẩm?

Chuỗi cung ứng thực phẩm là gì?

Chuỗi cung ứng thực phẩm là hệ thống bao gồm các tổ chức, thông tin, con người, hoạt động và các nguồn lực liên quan đến quá trình chuyển đổi thực phẩm từ trang trại nuôi trồng cho đến bàn ăn của người tiêu dùng. 

Trong đó, để thực phẩm đến tay được người dùng cuối phải trải qua các quá trình trong chuỗi cung ứng bao gồm từ cơ sở sản xuất, nuôi trồng tới các cơ sở chế biến. Từ các cơ sở chế biến này, thực phẩm được sơ chế và đóng gói để đơn vị vận chuyển giao hàng tới hệ thống các siêu thị, chuỗi cửa hàng thực phẩm sạch, hệ thống cửa hàng tiện lợi,.. để từ đó những mặt hàng này đến được tay người tiêu dùng. 

Đứng trước những mối đe dọa về vệ sinh an toàn thực phẩm ngày nay, người tiêu dùng có nhu cầu tìm kiếm nguồn thực phẩm an toàn và sạch hơn bao giờ hết. Bởi vậy, việc các doanh nghiệp hiện nay tham gia vào chuỗi cung ứng thực phẩm sẽ phần nào đảm bảo mang đến cho khách hàng nguồn thực phẩm bảo đảm, rõ ràng về nguồn gốc. 

Do đó có thể nhận thấy, chuỗi cung ứng thực phẩm đã và đang góp phần xây dựng và phát triển nguồn thực phẩm sạch đáp ứng nhu cầu của người tiêu dùng. Thời điểm hiện tại, chuỗi cung ứng thực phẩm từ hệ thống siêu thị hay chuỗi cửa hàng thực phẩm sạch được xem là phương pháp hiệu quả trong mục tiêu đưa thực phẩm an toàn đến mỗi người tiêu dùng.

Các mô hình chuỗi cung ứng thực phẩm cơ bản

Chuỗi cung ứng tổng hợp và riêng biệt

Chuỗi cung ứng thực phẩm trong hệ thống siêu thị hay các cửa hàng thực phẩm sạch tổng hợp hiện nay có khả năng cung ứng cùng lúc nhiều loại mặt hàng thực phẩm. Những cửa hàng này thường thuộc về các nhà bán lẻ tổng hợp hoặc hỗn hợp với nhiều mức độ đa dạng. Tuy nhiên, tại các cửa hàng này các mặt hàng thực phẩm chế biến và đóng hộp nhiều hơn. 

Ngoài ra, một nguồn cung chuyên biệt sẽ cung cấp một nhóm các mặt hàng thực phẩm đặc biệt trong chuỗi cung ứng. Các mặt hàng này đòi hỏi các điều kiện vận chuyển và bảo quản đặc biệt như rau, hoa quả, thực phẩm tươi sống và các loại hải sản. 

Chuỗi thực phẩm dài và chuỗi thực phẩm ngắn

Nguồn cung thực phẩm ngắn thường phổ biến tại các quốc gia phát triển bởi đây là hoạt động giúp cải thiện môi trường, hỗ trợ nhà nông. Đồng thời gia tăng hiệu quả quản lý an ninh lương thực và cải thiện sức khỏe người tiêu dùng. 

Trong khi đó, chuỗi thực phẩm dài phục vụ chủ yếu ở nhiều thị trường và quốc gia khác nhau, trong đó gồm các sản phẩm tươi sống và chế biến. Do tính chất là chuỗi dài nên cấu trúc thường phức tạp, đòi hỏi khả năng quản lý cao, dễ bị tác động bởi các quy định về kinh doanh thực phẩm trong nước,…

Chuỗi cung ứng khép kín

Mô hình cung ứng thực phẩm này chú trọng tới hiệu quả của chuỗi giá trị thực phẩm trong mọi khâu sản xuất, chế biến, phân phối và tiêu dùng. Các yêu cầu về truy xuất nguồn gốc hay giám sát nuôi trồng đòi hỏi sự đầu tư vào từng khâu khép kín. 

Chuỗi cung ứng này đều đặt ra nguyên tắc chung về quản lý khép kín từ sản xuất đến tiêu dùng nhằm tạo ra hệ thống cung ứng thực phẩm sạch. Tuy nhiên, mô hình này yêu cầu quy mô đầu tư và nguồn vốn tốt, bao gồm khả năng quản lý bao quát lớn hơn.

Lợi ích của bản đồ số (GIS) trong quản lý nguồn cung thực phẩm

GIS là công cụ hỗ trợ hiệu quả quản lý nguồn cung thực phẩm từ cơ sở sản xuất đến tay người tiêu dùng

Hệ thống thông tin địa lý (GIS) là một công nghệ tuyệt vời trong việc áp dụng quản lý nguồn cung thực phẩm cũng như hệ thống chuỗi các siêu thị, cửa hàng thực phẩm sạch, cửa hàng tiện lợi,… Hoạt động quản lý chuỗi cung ứng (Supply Chain Management) là quá trình lập kế hoạch phù hợp để quản lý nguyên vật liệu, thông tin hàng hóa cũng như dòng vốn trong mạng lưới các nhà sản xuất, nhà phân phối, nhà cung cấp và khách hàng. Điều này giúp doanh nghiệp giảm chi phí, tăng doanh thu và cải thiện dịch vụ khách hàng.

Trong đó, ứng dụng GIS được các đơn vị bán lẻ, cửa hàng thực phẩm sạch, chuỗi siêu thị và cửa hàng tiện lợi sử dụng như một công cụ để lập bản đồ các sản phẩm sản xuất, đơn vị chế biến, vị trí nhà cung cấp, địa điểm phân phối và định tuyến phương tiện giao thông,… Nhờ đó, những ràng buộc đối với chuỗi cung ứng phân tán theo địa lý có thể được thu thập và phân tích, phát triển các kế hoạch dự phòng tốt hơn, dự báo và cân đối cung cầu và quản lý rủi ro. 

Thông qua quản lý quy trình cung ứng cũng như nguồn cung, các nhà quản trị chuỗi cung ứng có thể ứng dụng GIS trong việc:

  • Tìm hiểu tác động tiềm ẩn đối với vị trí 
  • Cải thiện chậm trễ trong vận chuyển giữa các điểm phân phối hàng hóa
  • Khắc phục các sự cố có thể phát sinh trên lộ tuyến
  • Thời gian nhập/trả nguyên vật liệu

GIS có thể được sử dụng đối với các nhà quản lý chuỗi cung ứng bởi công cụ này có thể quản lý lượng lớn dữ liệu dựa trên vị trí để giúp đưa ra quyết định chiến lược chính xác. Đối với những thách thức trong chuỗi cung ứng thực phẩm hiện nay, GIS là một công cụ hiệu quả để khắc phục những mặt hạn chế này.

Bạn đọc tham khảo thêm:

https://goong.io/tin-tuc/map-api-la-gi-xu-huong-tich-hop-map-api-vao-logistics/

https://goong.io/tin-tuc/map-api-la-gi-xu-huong-tich-hop-map-api-vao-logistics/

Đăng ký Goong ngay để cập nhật thêm những thông tin mới và khám phá thêm nhiều lợi ích từ bản đồ sô (GIS)