04/04/2025 Trong thời đại công nghệ hiện nay, bản đồ số đã trở thành công cụ không thể thiếu đối với hàng triệu người mỗi ngày. Từ việc tra cứu địa điểm ăn uống, tìm đường đi làm, theo dõi vị trí xe buýt, gọi taxi công nghệ đến điều phối hàng hóa trong vận tải logistics – tất cả đều phụ thuộc vào một hệ thống bản đồ chính xác và cập nhật liên tục. Người dùng ngày càng đòi hỏi sự nhanh chóng, tiện lợi và độ tin cậy cao. Nhưng ít ai nhận ra rằng để có được trải nghiệm “mở bản đồ – có đường ngay”, là cả một hệ thống phức tạp, trong đó đội ngũ xử lý dữ liệu đóng vai trò cốt lõi nhưng thầm lặng. Họ không xuất hiện trên sân khấu chính, nhưng nếu không có họ, mọi dịch vụ dựa trên bản đồ đều có thể sụp đổ.
Bản đồ không tự sinh ra – nó được xây bằng hàng triệu điểm dữ liệu
Không giống như bản đồ giấy chỉ cần in một lần, bản đồ số là một “thực thể sống”, yêu cầu dữ liệu phải được cập nhật liên tục, từng ngày, từng giờ. Quy trình xử lý dữ liệu bản đồ hiện đại trải qua nhiều bước nghiêm ngặt, được vận hành bởi con người kết hợp công nghệ. Đầu tiên là quá trình thu thập dữ liệu từ nhiều nguồn: ảnh vệ tinh, bản đồ quy hoạch, dữ liệu camera hành trình, phản hồi người dùng, khảo sát thực địa, đến cả các cơ sở dữ liệu mở do cơ quan nhà nước cung cấp. Sau đó, dữ liệu được chuẩn hóa, xử lý lỗi, kiểm tra tính nhất quán và xác minh độ chính xác trước khi được tích hợp vào hệ thống bản đồ.
Ví dụ, để thêm một con đường mới tại ngoại thành Hà Nội, nhóm dữ liệu phải làm các công việc: xác nhận thông tin từ chính quyền địa phương hoặc người dân, xác định vị trí GPS chính xác (qua ảnh vệ tinh hoặc khảo sát), gắn chiều lưu thông, phân loại loại hình đường (nội thành, nông thôn, cấp xã, cấp huyện…), đánh giá khả năng kết nối giao thông, sau đó kiểm thử trong môi trường điều hướng giả lập trước khi đẩy lên bản đồ thật. Mỗi công đoạn đều cần có quy trình kiểm tra chéo và phân quyền phê duyệt. Sai lệch ở bất cứ bước nào cũng có thể dẫn đến lỗi nghiêm trọng trên toàn hệ thống.
Khi sai số dữ liệu trở thành rủi ro cho hàng ngàn người
Chỉ một điểm tọa độ sai, một POI đặt nhầm vị trí hoặc một tuyến đường không cập nhật kịp cũng có thể gây hậu quả đáng kể. Trong lĩnh vực thương mại điện tử, nếu địa chỉ giao hàng không đúng, đơn hàng bị trả lại, chi phí giao hàng tăng gấp đôi, còn trải nghiệm khách hàng thì tụt dốc. Với dịch vụ gọi xe, một POI sai có thể khiến tài xế đi nhầm vòng lớn, tăng thời gian chờ và khiến người dùng bỏ cuốc.
Câu chuyện thực tế từ một công ty giao hàng lớn tại TP.HCM: chỉ vì chậm cập nhật vị trí siêu thị chuyển địa điểm (cách vị trí cũ chỉ 300m), trong 2 ngày đã xảy ra gần 200 đơn giao nhầm, gây thiệt hại hơn 80 triệu đồng do hoàn đơn và hỗ trợ khách hàng. Hay như ở tỉnh lộ 743 (Bình Dương), khi một tuyến đường phụ bị cấm do thi công cầu tạm, nhưng chưa được cập nhật trên bản đồ – kết quả là ba xe tải nặng bị điều hướng nhầm vào ngõ dân sinh, phải quay đầu bằng cách tháo dỡ hàng rào dân cư, gây thiệt hại lớn và mất uy tín cho dịch vụ vận tải.
Những ví dụ đó cho thấy, dữ liệu bản đồ không phải là thông tin “tham khảo” – nó ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động vận hành, quyết định kinh doanh và sự an toàn trong di chuyển của hàng triệu người.
Công nghệ hỗ trợ, nhưng con người vẫn là yếu tố quyết định
Nhiều người nghĩ rằng bản đồ số ngày nay chỉ cần AI và công nghệ vệ tinh là đủ. Nhưng thực tế hoàn toàn khác. Dữ liệu thô từ AI và hệ thống tự động thường chứa rất nhiều “nhiễu” và sai lệch nếu không có sự can thiệp của con người. AI có thể giúp nhận diện làn đường, nhận dạng biển báo từ ảnh, hoặc đo chiều rộng tuyến phố – nhưng AI không thể hiểu được rằng một địa điểm có tên “Quán Ăn 123” lại được người dân gọi thân thuộc là “bún bà Ba”, và đó mới là tên mà mọi người tìm kiếm.
Chưa kể, có những tình huống ngoài vùng xử lý của máy móc: Một tuyến đường nhỏ, buổi sáng là chợ cóc, chiều lại thông xe; một khu vực thường xuyên bị ngập vào mùa mưa; hay một cây cầu tạm chỉ cho xe máy đi qua – những thông tin ấy không có trong bất kỳ dữ liệu chính thức nào, mà chỉ người địa phương mới biết. Đội ngũ dữ liệu phải chủ động ghi nhận qua phản ánh, khảo sát thực địa hoặc các nhóm cộng đồng trực tuyến. Chính vì vậy, bản đồ số vẫn cần sự giám sát, xác minh và chỉnh sửa thủ công từ con người.
Dữ liệu sống – nghĩa là phải luôn cập nhật
Không có gì bất biến trong thế giới thực, điều đó càng đúng hơn với dữ liệu bản đồ. Mỗi ngày, hàng trăm sự thay đổi diễn ra trên khắp cả nước: cửa hàng đóng cửa, quán cà phê đổi tên, tuyến phố bị phong tỏa tạm thời, địa giới hành chính được điều chỉnh. Nếu hệ thống bản đồ không kịp phản ánh, người dùng sẽ bị dẫn sai đường, doanh nghiệp bị tổn thất, và niềm tin vào nền tảng giảm sút nghiêm trọng.
Đội ngũ dữ liệu không chỉ làm công việc cập nhật định kỳ, mà họ phải duy trì trạng thái “canh trực” – xử lý yêu cầu cập nhật tức thời, từ các nguồn phản hồi khách hàng, cơ quan chức năng, đối tác dịch vụ và cộng đồng người dùng. Những thay đổi đột xuất như cấm xe tạm thời, lễ hội, đua xe, chợ hoa Tết… thường chỉ diễn ra vài ngày nhưng có ảnh hưởng lớn. Mỗi thay đổi phải được cập nhật linh hoạt, đồng thời được thiết kế để tự động xóa bỏ khi hết hiệu lực – đòi hỏi kỹ năng nghiệp vụ và sự phối hợp chặt chẽ giữa dữ liệu, công nghệ và vận hành.
Kết luận
Dữ liệu không chỉ là “nền” của bản đồ, mà còn là nền tảng vận hành của cả hệ sinh thái định vị, giao thông và logistics. Mỗi điểm POI chính xác, mỗi tuyến đường đúng chiều hay mỗi cập nhật kịp thời đều tạo ra khác biệt thật – từ trải nghiệm người dùng đến hiệu quả vận hành doanh nghiệp.
Tại Goong, đội ngũ dữ liệu đóng vai trò cốt lõi. Họ không chỉ cập nhật bản đồ, mà giữ cho mọi dịch vụ dựa trên bản đồ luôn hoạt động chính xác, an toàn và tin cậy. Sự thầm lặng của họ chính là điều bảo chứng cho chất lượng bản đồ Việt – chi tiết, cập nhật và phản ánh đúng thực tế từng ngày.
Đăng ký Goong ngay để trải nghiệm bản đồ chuẩn Việt.
